ဇြန္၊ ၁၈၊ ၂၀၁၉။ စစ္ေတြၿမိဳ႕။

“ရခိုင္အေရးသည္ ျပည္ေထာင္စုအေရးျဖစ္သည္” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားဝိုင္းကို ၂၀၁၉၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၇ ရက္ေန႔တြင္လည္းေကာင္း၊ “စစ္ပြဲမ်ား ခ်က္ခ်င္းရပ္၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာ” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးစကား၀ိုင္းကို ၂၀၁၉၊ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္လည္းေကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ၎ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲလႈပ္႐ွားမႈအျဖစ္ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္(ALD)၊ စည္းလုံးညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားမဟာမိတ္(UNA)၊ ညီညြတ္ေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔(UNDO)၊ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္၊ ၁၉၇၄-၇၅-၇၆ ႏိုင္ငံေရး အင္အားစု၊ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရစ္တစ္ပါတီ(DPNS)၊ လူ႔ေဘာင္သစ္လူငယ္(YNS)၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား ကြန္ဂရက္(SYCB)၊ ဗမာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ာအဖြဲ႕ခ်ဳပ္တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၄ ဦး ပါ၀င္သည့္အဖြဲ႔သည္ ဇြန္လ ၁၇ ရက္ေန႔မွ ၂၁ ရက္ေန႔အထိ ရခိုင္ျပည္နယ္ေလ့လာေရးခရီးစဥ္ကို သြားေရာက္ခဲ့ၾကပါသည္။
ေလ့လာေရးအဖြဲ႔သည္ ဇြန္လ ၁၈ ရက္ေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ရံုးသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ၾကရာ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရး၊ သစ္ေတာႏွင့္ သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္လြင္၊ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ေက်ာ္ဇံ၊ စည္ပင္သာယာေရး၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္တို႔က လက္ခံေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကပါသည္။ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ လာေရာက္ရသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ရခိုင္ေဒသတြင္ လက္ရွိျဖစ္ပြါးေနေသာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရအဖြဲ႕၏ ေဆာင္ရြက္ထားရွိမႈမ်ား၊ ေရွ႕လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား စသည္တို႔ကို အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။
ေန႔လည္ပိုင္းတြင္ စစ္ေတြေဒသခံလူထုႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ထားခဲ့ေသာ္လည္း ေထြအုပ္ႏွင့္ နယ္လံု၀န္ႀကီးတို႔၏ တားျမစ္ဖိအားေပးမႈေၾကာင့္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
ေလ့လာေရးအဖြဲ႔သည္ ညေနပိုင္းတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္႐ုံးသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ရာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးစံေက်ာ္လွက လက္ခံေတြ႔ဆုံခဲ့ပါသည္။ ယင္းသို႔ေတြ႔ဆုံရာတြင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ား၊ ေျမာက္ဦးေ႐ွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈနယ္ေျမအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာျဖစ္စဥ္မ်ား၊ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ား ေနရပ္စြန္႔ခြာမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွ ေဆာင္႐ြက္ေနမႈ၊ လက္႐ွိျဖစ္ပြားေနေသာ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ အနာဂတ္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္မည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအေျခအေနမ်ားကို ရင္းႏွီးပြင့္လင္းစြာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါသည္။

(၉၊ ၆၊ ၂၀၁၉။ ရန္ကုန္။)

ျပည္သူ႔စာဆို ဆရာဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ ရာျပည့္အႀကိဳ အခမ္းအနားကို ၂၀၁၉၊ ဇြန္လ၊ ၉ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ စာေပဗိမာန္ခန္းမ၌ က်င္းပခဲ့ပါသည္။ ဆရာဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ ရာျပည့္အခမ္းအနားက်င္းပေရးေကာ္မတီက စီစဥ္ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဆရာဗန္းေမာ္တင္ေအာင္၏ မိသားစုဝင္မ်ား၊ စာေပႏွင့္ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္မွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ဆရာ့အားခ်စ္ခင္ေလးစားၾကသူမ်ား၊ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ လူ႔ေဘာင္သစ္လူငယ္မ်ား အခမ္းအနားတက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါသည္။ အခမ္းအနားတြင္ ခရစ္ယာန္သင္းအုပ္ဆရာေတာ္ ဦးေက်ာ္ညြန္႔၊ ကိုကိုးက်ြန္းျပန္ႏိုင္ငံေရးရဲေဘာ္မ်ားကိုယ္စား ဦးေက်ာ္စိုး၊ ဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ရာျပည့္အခမ္းအနားက်င္းပေရးေကာ္မတီကိုယ္စား ဆရာကိုေလးျမတ္၊ ရာျပည့္အထိမ္းအမွတ္ဗိမာန္ေဆာက္လုပ္ေရးေကာ္မတီကိုယ္စား ကိုရန္ပိုင္စိုး၊ သားျဖစ္သူ ဦးဗဟိန္းေအာင္တို႔က ဂုဏ္ျပဳအမွတ္တရစကား ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။ ဆရာဦးအံ့ေမာင္၏ကဗ်ာကို ဆရာမိုဃ္းေဇာ္က ရြတ္ဆိုဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါသည္။
ဆရာဗန္းေမာ္တင္ေအာင္သည္ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလမွစတင္၍ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး၊ ဖက္ဆစ္နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ စာေပလက္နက္ျဖင့္ ဆက္လက္တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။ စာေပေလာကသို႔ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ဝင္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆံုးျပဳစုခဲ့ေသာစာအုပ္မွာ “လူ” ျဖစ္သည္။ ယံုၾကည္ခ်က္ကို စာေပျဖင့္ တင္ျပရံုမက လူထုလႈပ္ရွားမႈတိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ကိုယ္တိုင္ကုိယ္က် ပါဝင္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ဖဆပလအစိုးရေခတ္တြင္ စာေပအေရးအသားေၾကာင့္ ပထမဆံုးအဖမ္းခံရသူျဖစ္သည္။ အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ ကိုကိုးက်ြန္းတြင္ စုစုေေပါင္း ၁၃ ႏွစ္ခန္႔ ေနထိုင္ခဲ့ရသည္။ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္တြင္ “မမႀကီး”ဝတၳဳရွည္အတြက္ စာေပဗိမာန္ဆု ေပးအပ္ျခင္းခံရေသာ္လည္း ဆုလက္ခံရယူျခင္း မျပဳခဲ့ေပ။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ ၂၃ ရက္တြင္ အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ရန္ကုန္ေဆးရံု၌ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါသည္။

၄၅ ႏွစ္ေျမာက္ မဆလ စစ္အာဏာရွင္ဆန္႔က်င္ေရး ၇၄-၇၅-၇၆ အလုပ္သမားအေရးအခင္းႏွင့္ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ ႏွစ္ပတ္လည္အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားကို ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႔ နံနက္ပိုင္းက ေတာင္ဥကၠလာပ စိတ္တိုင္းက် စားေသာက္ဆိုင္၌ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ အခမ္းအနားသို႔ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ၊ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မိႈင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္၊ ကိုကိုးက်ြန္းျပန္ႏိုင္ငံေရးရဲေဘာ္မ်ား၊ ၁၉၇၄-၇၅-၇၆ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၊ ဗကသမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အစရွိသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား တက္ေရာက္ဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကပါသည္။

ဓာတ္ပံု- ကိုထြန္းဝင္းၿငိမ္း ႏွင့္ ဧရာဝတီသတင္းဌာန

ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ၊ ေလဘာပါတီ၊ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးဌာနက အိမ္႐ွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပေသာ Asia Pacific Campaign Forum ကို ၂၀၁၉၊ ဇြန္လ၊ ၄ ရက္ေန႔မွ ၅ ရက္ေန႔အထိ ကဲန္းၿမိဳ႕တြင္ ႏွစ္ရက္တာက်င္းပခဲ့ပါသည္။ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ၊ ေလဘာပါတီ၊ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးဌာနက အိမ္႐ွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပေသာ Asia Pacific Campaign Forum ကို ၂၀၁၉၊ ဇြန္လ၊ ၄ ရက္ေန႔မွ ၅ ရက္ေန႔အထိ ကဲန္းၿမိဳ႕တြင္ ႏွစ္ရက္တာက်င္းပခဲ့ပါသည္။
ထိုေဆြးေႏြးပြဲသို႔ အိႏၵိယ၊ အေ႐ွ႕တီေမာ၊ ပါပူဝါနယူးဂီနီ၊ နယူးဇီလန္၊ အင္ဒိုနီး႐ွား၊ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံတို႔မွ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး မိမိတို႔ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအားမိတ္ဆက္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံတခုခ်င္းစီဧ။္ ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏိုင္ေရးလႈပ္႐ွားမႈ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားအားဖလွယ္ျခင္း၊ ေအာင္ႏိုင္ေရးမဟာဗ်ဴဟာမ်ား စုေပါင္း ေလ့လာျခင္းတို႔ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။
၎ဖိုရမ္သို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီဥကၠ႒ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္၊ ဒု ဥကၠ႒ ေဒၚႏိုးႏိုးထက္စံ၊ ႐ွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ နန္းခင္ေစာႏွင့္ နန္းစမ္းစမ္းေအး တို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါသည္။ ပါတီဥကၠ႒ ဦးေအာင္မိုးေဇာ္က DPNS ပါတီအေၾကာင္းႏွင့္ ပါတီ၏ေရြးေကာက္ပြဲ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားအား မိတ္ဖက္ပါတီမ်ားအား ႐ွင္းလင္းတင္ျပခဲ့ပါသည္။

“ရခိုင္အေရးသည္ ျပည္ေထာင္စုအေရးျဖစ္သည္”ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲလႈပ္ရွားမႈအျဖစ္ အဖြဲ႔၀င္ ၁၄ ဦးပါ၀င္သည့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ ၁၇၊ ၆၊ ၂၀၁၉ ရက္ေန႔မွ ၂၁၊ ၆၊ ၂၀၁၉ ရက္ေန႔အထိ စစ္ေတြ၊ ပုဏၰားကၽြန္း၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ မ်ားသို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ေလ့လာေရးခရီးစဥ္ သြားေရာက္ခဲ့ၾကပါသည္။ ခရီးစဥ္အတြင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ေျမာက္ဦးယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ေဒသ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၊ စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုၿပီး ေဒသတြင္းရွိ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈသမိုင္းအေမြအႏွစ္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို အျမင္သေဘာထားဖလွယ္မႈမ်ား၊ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ၎ခရီးစဥ္မွ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားအား ၂၇၊၆၊ ၂၀၁၉ တြင္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ပံုႏွိပ္သတင္းမီယာမ်ားတြင္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါရွိခ်က္မ်ားအား စုစည္း ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္